Eeggannoo namoonni DHUKKUBA SUKKAARAA qaban gochuu qaban:
**************************
1. EGGANNOO QAAMAA
- Yoo qeensa qoratan of eeggannoo guddaadhaan akka of hin murretti qeensa gadi hambisuun qorachuu.
- Yoo kophee godhatan kophee baballaa ykn kan duraan kaa'atan irra lakkoofsa tokkoo ol dabalanii kaa'achuu.
- Yoo deeman miilla qullaa fi kopheewwan miilla mulisan kaa'achuu irraa of eeggachuu.
-Yoo miilla dhiqatan bishaan dilallaa'aadhaan dhiqachuu.
- Miilla isaanii irra yeroo yerootti akka madaan irra jiruuf hin jirre caqasuu qabu.
-Sababa adda addaatiin madaan miilla isaanii irratti yoo ba'e akka warra kaanii ofiin fayyuun waan yeroo dheeraa fudhatuuf mana yaalaa deemuu qaban.
2. QORICHA.
- Qoricha mana yaalaa nnuuf kennamu seeraan eegnee yoo fudhanne glukoosii qaama keenya keessaa ggarmalee akka olhin kaane taasisuudhaan rakkoo dhukkubi kun onnee kalee fi qaamota biroo irraan ga'u akka dafee hin dhufne tasisa.
3. NYAATA
- Waantoota qabiyyee sukkaaraa qaban kanneen akka shayii, dhugaatii lallaafaa mi'aawaa, fi kkf. Irraa of qusachuu qabna. Kuduraa fi Muduraa mimmiyaa'oo hin taane ammoo sirriitti siirachuudha.
Asirratti yeroo tokko tokko sukkaara baay'ibaay'isanii nyaachuudhaan dhukkubni sukkaaraa nama qaba jedhanii kan yaadan dogoggora. Erga dhukkuba sukkaaraan qabamnee garuu nyaachuu hin qabnu.)
- nyaata coomaa fi dhadhaaan itti bayyate nyaachuu irraa of qusachuu. Kunis nyaanni kun oofuma isaatiin illee rakkoo qaamota keenya akka onnee fi hiddoota dhiigaa irratti waan fiduuf warra dhukkuba kana qaban irratti ammoo waan irra hammaatuuf.
- Sababa adda addaatiin yoo sukkaarri qaama keessaa gadi bu'e mallattoo akka dafqisiisuu, dadhabsiisuu, rukkuttaan onnee garmalee akka nama fiigaa jiruutti rukkutuu fi of wallaaluu yoo argitan daftanii waan sukkaara qabu xiqqoo fudhachuu qabdu. Kan akka karamellaa, lallaafaa....... AKKUMA MALLATTOON SIRRAA'EEN GARUU DHAABUU QABNA. Yoo irra deddeebi'ededdeebi'ee yeroo baay'ebaay'ee nutti dhufe tarii dosen qoricha fudhachaa jirruu olka'aa ta'uu waan danda'uuf mana yaalaa deemnee sirreessisuu qabna.
*************
Fayyaan Faaya

DHUKKUBBII DUGDAA (Backpain)
***********************************
Dhukkubbii dugdaa namoota hedduutu qaba. Keessumaa yoo umuriin dabalaa deemu, carraan dhukkubbii dugdaa qabaachuu illee akkanuma dabalaa deema. Mee haala ykn mala kama fayyadamnee of gargaaruu dandeenyaa?
1. Yeroo dheeraaf siree irra boqochuu dhiisuu. Yeroo dheeraaf siree irra boqochuun dhukkubbii dugdaa namatti caalsisa waan taheef yoo dandahame sa'aa sadii ol siree irra ciisuu dhiisuu qabna.
2. Hojii sasalphaa hojjachuu itti fufuu qabna. Hojii sasalphaa dalaguun dhukkubbii dugdaaf gaaridha. Hojii ulfaataa fi hojii dhukkubbii sana nutti kaasu ( salphaas tahu) irraa fagaachuu qabna.
3. Hojii keenya guyyaa guyyaa gaafa hojjannu akkaataa dhaabbii qaama keenyaa (posture) sirreeffachuu qabna. Posture jajallataa tahe irra dhaabatanii hojii hojjachuun gaaftokkotti dhukkuba nama qabsiisuu baatus yeroo dheeraa keessa dhukkubbii nutti fida.
4. Waan dilallaa'aa ta'e yokaan ho'aa tahe bakka dhukkubu sanarra kaa'uun dhukkubbiin akka itti dhaggeeffatu taasisa. Lameen keessaa kan sirriitti nutti fooyyesse fayyadamna.
5. Yoo rafnu yoo dugdaan ciisne tahe boraatii jilba keenya jala; yoo cinaachaan ciifne tahe ammoo boraatii jilba keenya lamaan gidduu kaa'achuun nutti fooyyessa. Garaadhaan ciisuun ammoo dhiibbaa qaamaa dugdarra kaahuudhaan dhukkubbii nutti cimsa.
6. Yoo tamboo kan xuuxnu tahe addaan kutuu qabna.
7. Kana hunda cinaatti ogeessa fayaa bira deemanii ka'umsaa isaa baranii gagaarsaargachuun gaariidha.
**********************
Fayyaan Faaya.